โดย ดร. ธำรงเกียรติ นวเรศพานิช
(คอลัมน์ “การเมืองแห่งเสียง” – มโนสังคีต ฉบับพฤษภาคม 2544)
Sponsored Ads
เมื่อเราพูดถึงคำว่า “เจ้าหญิง” เรามักนึกถึงหญิงสาวผู้ถูกจำกัดให้อยู่ในพื้นที่ปลอดภัย หรือไม่ก็อยู่ในภาวะอันตรายที่มีชายมาไถ่
ในเทพนิยายฝรั่งเศสสมัยศตวรรษที่ 17 เจ้าหญิงมักนั่งนิ่ง ไม่พูด และร้องเพลงรอ
ในยุคเมจิของญี่ปุ่น หญิงในวังต้องฝึก “เสียงร้องพอประมาณ” เพื่อเป็นมงคลแก่ชาย
แม้แต่วรรณคดีไทย หญิงอย่างบุษบา หรือมณีจันทร์ ต่างก็เป็นเจ้าหญิงที่ “ต้องรอ”
แต่เมื่อวานนี้ ฉันได้ฟังเพลงที่ชื่อว่า “เจ้าหญิง” โดยศิลปินหญิงหน้าใหม่ชื่อ “Iree”
และฉันตั้งคำถามว่า…
นี่คือเจ้าหญิง… หรือคือผู้หญิงที่ยังกลัวจะเป็นอะไรเกินกว่านั้น?
Sponsored Ads
———————
🎙️ “ฉันรู้ว่าฉันคือใคร” — แต่รู้พอจะพูดเองหรือยัง?
เนื้อเพลง “เจ้าหญิง” บอกกับเราว่า ผู้หญิงไม่รอเจ้าชาย ผู้หญิงไม่ต้องการเวทมนตร์ ผู้หญิงเจ็บแล้วทิ้งความรักไว้ใต้เตียง
ฟังเผิน ๆ นี่คือท่าทีที่น่าสนใจ แต่ถ้าฟังละเอียด จะรู้ว่ามันยังติดอยู่กับสิ่งที่ตนเองพยายามไม่พูดถึง
การบอกว่า “ไม่ได้หวังอะไรแล้ว”
ก็คือการ บอกว่าครั้งหนึ่งเคยหวัง
การบอกว่า “อยู่แบบธรรมดา”
ก็คือการ ยอมรับว่าความพิเศษเป็นของคนอื่น
นี่ไม่ใช่เสียงใหม่ แต่มันคือ เสียงที่อยากใหม่
แต่ยัง “กลัวคำถาม” เกินกว่าจะพูดจนสุดทาง
———————
🕯️ เทียบกับ “เจ้าหญิงคนต่อไป” — เสียงที่ไม่ขออนุญาต
สองเดือนก่อน เพลง “เจ้าหญิงคนต่อไป” ของ ณิชมน สิริภักดิ์ ไม่ได้พูดว่า “รู้ว่าตัวเองเป็นใคร” แต่เธอ “ถาม” และ “ลงจากหอคอย” โดยไม่รอความเห็นจากใคร
เพลงนั้นไม่ได้ประกาศความกล้า แต่ แสดงมันออกมา
โดยไม่ต้องมีประโยค “ฉันไม่รอใคร” ซ้ำหกครั้ง
นั่นคือความต่างที่สำคัญ
ระหว่าง “คนที่เดิน” กับ “คนที่พูดว่าอยากเดิน”
Sponsored Ads
———————
🏛️ เสียงของค่ายพึ่งใจ… หรือเงาของศักดินา?
มีคนตั้งข้อสังเกตว่า เพลง “เจ้าหญิง” มีจังหวะคล้าย “เจ้าหญิงคนต่อไป” อย่างประหลาด ทั้งโครงสร้าง, hook, ท่าที, แม้กระทั่งการใช้คำว่า “ไม่มีเจ้าชาย” ที่ทั้งสองเพลงเลือกใช้
หากจะบอกว่าเป็นแรงบันดาลใจ ก็ไม่ใช่เรื่องผิด แต่คำถามคือ
ทำไมชื่อเพลงต้องเหมือน?
ทำไมมุมมองต้องเหมือน?
และทำไมต้องปล่อยหลังกันแค่ไม่กี่สัปดาห์?
บางที “เสียงกล้า” ที่เราได้ยิน
อาจไม่ใช่การกล้าออกมาจากข้างใน
แต่อาจเป็นเพียง เสียงฝึกซ้อมของอีกบทหนึ่ง ที่เคยมีคนแสดงนำไปแล้ว
Sponsored Ads
———————
🔍 ท่านผู้อ่านลองพิจารณาดูเถิด
เพลง “เจ้าหญิง” ของ Iree อาจจะ พูดมากกว่า เพลงก่อนหน้า
แต่ไม่แน่ว่า…
อาจจะ พูดเพื่อกลบเงา ของเสียงใครบางคน
และในโลกที่เสียงผู้หญิงถูกใช้เพื่อสร้างแบรนด์
คำถามที่สำคัญกว่าคือ
“ใครได้พูด? และ “ใครได้ยิน?”
ดร. ธำรงเกียรติ นวเรศพานิช
(อดีตผู้บรรยายวิชาเพลงกับอำนาจ ที่ NB-ICT)
Sponsored Ads